In de Belofte van Pisa, een boek van Mano Bouzamour, staat op blz. 38: ‘Alsof hij langzaam stikte in kleine, gesloten ruimtes, er is zo’n woord daarvoor,, ik kom er nu even niet op.’ En verderop; ‘Ik probeerde op mijn allermooist te schrijven en gebruikte opzettelijk dure woordjes als geïnformeerd.’ Die woorden kennen wij wel, maar daarentegen ontwikkelt zich in Amsterdam klaarblijkelijk een subtaal met woorden die mij geheel duister zijn. En waarin woorden als informeren dan weer als moeilijk worden ervaren. Maar wat ik eigenlijk zeggen wil. Ik houd er wel van als er op deze manier met de taal wordt gespeeld. Het gladde wordt vermeden, een zekere eerlijkheid getoond.
Het tekent de situatie, nietwaar? Vandaar dat in mijn boeken vreemde, niet-bestaande, vergeten woorden soms op wonderlijke wijze tussen de tekst fungeren. En wat te denken van het woord cocotte?
De belofte van Pisa. Een boek dat past in de coming-of-age-literatuur.
En nu we het toch over boeken hebben. Je bent toch verbaasd over hoeveel dingen er bestaan die je leert kennen door boeken of die door boeken weer in je herinnering komen. ’……………..,…… , Langley begon grammofoons te verzamelen, zowel van het oude tafelmodel met een stalen naald en een weergever aan het eind van een holle gebogen chromen arm als de modernere elektrische Victriola’s, waarvan er enkele op de grond stonden als een meubelstuk, met de luidspreker weggewerkt achter geribde, met doek bespannen panelen.’ Uit Homer & Langley van E. L. Doctorow.
Het lezen van romans heeft zeker zijn nut. Je komt nog eens ergens, in tijd en ruimte en nu weer in het New York van na de crisis in 1929. Die toch een heel andere was dan de huidige van pakweg 2008. Die doorziekt onder het tapijt van slechte gewoonten. Mijn hemel, lees niet teveel. Je komt aan je werk niet meer toe. Er is teveel om ons heen. Hier in varia zullen we af en toe eens wat schrijvers aanhalen. Om de weg niet kwijt te raken. Ter ‘lehringe ende vermaeck.’.
Maar de blijvende dingen, noem ze voor mijn part ‘tropisme ‘s’, die worden toch vooral in de literatuur beschreven. Nietwaar? ‘Ik zei tegen Langley; De mensen die naar ons thé dansant komen, hebben geen levenslust meer. Het gaat ze er niet om een leuke middag te hebben. Ze komen hier om elkaar vast te houden. Dat is in de grond wat ze willen; Elkaar vasthouden en door de kamer draaien.’ En verdomd, tegenwoordig zie je toch nog steeds hetzelfde bij veel festivals, gebeurtenissen, massamuziek, elkaar vasthouden en door de wereld draaien. De dingen die blijven totdat we door de machines vervangen zijn.
