Avonturen in Nigeria (11)

ZWAAN OP REIS

Ik heb Zwaan een paar maanden niet gezien. Hij en Michonne hebben het er een paar maanden van genomen en een Europatour gemaakt. ‘Toen ik jong was had ik geen geld, daarna heb ik m’n halve leven in Afrika doorgebracht om geld te verdienen en nu kan ik het uitgeven om eens een Grand Tour door dit prachtige Continent te maken‘, zei-ie voor het vertrek. Morgen komen ze terug na vijf maanden op reis geweest te zijn; met de trein. Rustig en comfortabel, eerste klas en veelal vlakbij het station in een hotel overnachtend. In Krakau bij voorbeeld, in het hotel de l ‘Europe, negentiende-eeuwse stijl. ‘Voor English gentlemen’, schrijft-ie me. Regelmatig trouwens ontvang ik emails en veelal gaan ze over de goede menukaart – of de slechte – de aard van de bediening en de kwaliteit van de bedden.
En Michonne, heette die in aanvang niet Minouche? Welzeker, maar in de haast van ’t schrijven vergeten we dat wel eens en Michonne klinkt ook heel mooi. En dan nog, sedert de gewoonte om je kinderen naar de grootouders te vernoemen, of in ieder geval naar personen die tot de familie behoren of naar heiligen uit de kerk, verwaterd is, is het op dat gebied toch al een janboel geworden. Dus kom me er niet mee aan dat het belangrijk is om Minouche Michonne te noemen en als we er zin in hebben voegen we er zo nog een naam aan toe. De vrijheid van de literatuur wordt bij ons niet gebonden aan redacteuren of controle, en al helemaal niet aan censuur. ’t Is opvallend dat verrijking, want al die mooie namen, die Franse namen, die Ierse namen, die bizarre namen, zijn dat toch ook, veelal ook een verarming betekent. Een nieuwe eentonigheid, een verlies en om nog even door te rennen, hoe zal het toch gaan met de invloed die de bio-technologie en de eugenetica in de nabije toekomst zal gaan uitoefenen? Je houdt je hart wel eens vast bij de ongeziene mogelijkheden.

Zwaan en Michelle hebben me een paar keer een kaart gestuurd. Uit Skandinavië, -‘We zitten hier bij de Noordpunt van Noorwegen, de Noordkaap. De Middernachtszon, een heel aparte ervaring met dat Noorderlicht. Liefste groeten.’- ‘We zijn in Moskou naar het Tretjlkovmuseum geweest, of ’t zo goed geschreven is, weet ik niet, maar wat een kunst. Moskou verder een drukke stad met heel goede restaurants waar we kaviaar hebben gegeten.’- Odessa, op de markt ligt ’t vol zuidvruchten en Zwartezeevis en je zou niet zeggen dat hier nog veel armoede is, maar de mensen maken zich hier zorgen en Rusland ligt dichtbij. Hopen dat alles goed met je is. De allerhartelijkste groeten. –
En toen, na vier maanden kreeg ik zowaar ook nog een brief in zijn schuine hanepoot geschreven. Nauwelijks te lezen, maar we zetten hem hier wel over in ordentelijk schrift:
Beste en gewaardeerde vriend,
Na vier maanden door Europa te hebben gereisd – heb je onze kaarten ontvangen?- heb je ons dus wel kunnen volgen, maar nu heb ik eindelijk tijd voor een brief. Je begrijpt wel met al dat rondtrekken dat het daar niet van kwam, maar nu hebben we tijd want zijn in Spanje gekomen, aan de Oostkust waar al die Engelsen en Nederlanders zitten, in Calpe met die mooie rots. en hebben een auto en een villa gehuurd en rusten hier prettig uit. Geloof maar dat al dat nieuwe zien op een zeker moment ook gaat vervelen en je kunt het ook niet allemaal verwerken. Florence en Rome zijn prachtig, maar ik zat nog vol met Istanboel en de Aya Sophia en begon de dingen door elkaar te halen en dacht bij de Spaanse trappen in Rome aan de trappen in Odessa, je weet wel die zo beroemd werden door die film van Sergej Eisenstein , toen de mensen ervan af werden geschoten. Maar ik heb bijzonder veel opgestoken op deze reis en kan je weerwoord bieden, want cultureel sla je me toch vaak alhoewel je van geld geen kaas hebt gegeten en ik me wel eens afvraag of je de wereld eigenlijk wel kent. Maar goed. We hebben tot nu toe een prachtige reis gehad en Europa, dat durf ik wel te zeggen , is een afwisselend en rijk continent met een geschiedenis die overal nog haar prachtige verleden laat zien. Afrika is toch meer natuur en armoede. Maar goed. We blijven hier een paar maanden en duiken ook het achterland in en waren al in La Mancha waar we het plaatsje Tobillo bezochten, je weet wel waar Don Quichotte vandaan komt en Dulcinea woonde.
Don Quichotte heb ik eigenlijk niet echt gelezen want het is een verduiveld dik boek, maar ik ken het natuurlijk als kinderboek en ’t is natuurlijk een begrip. Donquichotterie en haha, hoeveel wordt er niet tegen windmolens gevochten.
Na al die dure restaurants op reis en verfijnde liflafjes en zo genieten we hier van de eenvoudige keuken en Michonne kookt ook zelf en we zitten op het terras en kijken uit over de Mediterrannee zo blauw, zo blauw, maar gisteren stormde het en de zon scheen er bij vlagen bij en vertoonde een witte vloedrand en stond als het ware in brand. Heel mooi.
Valencia is ook een mooie stad, versierd door die bekende architect waar ik de naam van kwijt ben. Wel bijna failliet de stad, maar enfin! Mooie brug en ook het oude centrum en daar hebben we gisteren maar weer eens luxueus gegeten, want eenvoudig moet ook doorbroken worden en een paar lui ontmoet die ooit in de olie hebben gewerkt en zoals je weet ben ik daar een behoorlijke expert in. Maar dat is verleden, alhoewel ’t interessant was om weer eens wat nieuws te horen. Over wat er nu gebeurt en hoe ze azen op de olie in nieuwe gebieden, de Noordpool ook. Op de lange duur gaat de wereld natuurlijk op duurzame energie, vooral zonnekracht, draaien, maar geloof maar dat de afhankelijkheid van olie, kolen, gas nog lang zal blijven en dat er goed geld in te verdienen valt. Nu ja, we hadden een goed gesprek daarover met lui die iets van de wereld begrijpen en daarna weer naar de rust van ons nestje, als je begrijpt wat ik bedoel. We beginnen ondertussen wel weer naar de oude bekenden te verlangen en en ons vaste pied à terre en hopen je spoedig weer te zien. Handshake, Zwaan. Veel liefs van Minouche.

 

INTERLUDIUM

‘Dat bedoel ik nou’, zegt Zwaan, ‘dat is nou eens een verstandige kerel.’
‘Wie, wat, hoe’, zeg ik. ‘Waar heb je het over?’
‘Over Ikenna Azuike’, antwoordt Zwaan ‘die beweert dat-ie graag eens een programma voor de Nederlandse televisie zou maken over Nigeria. En dan alléén over Nigeria. Zodat een keer niet het hele Afrikaanse continent wordt gezien als één land.’
‘Wie is Ikenna Azuike?’, ik weer. ‘Dat is die Nigeriaan die What’s Up Africa
ontwikkelde voor YouTube. Je kunt het nou zien bij de BBC. ‘Een videoblog, zo noemen ze dat.’
‘Mooi’,zeg ik ‘Prachtig, maar wat houdt dat What’s Up dan in?’ -‘Nou ja, een soort satire over Afrika, vermengd met serieus nieuws. Kijk ‘r maar ’s naar, zoek ’t maar eens op, geniet ‘r maar eens van.’
Dat zal ik doen. Nigeria is toch een groot land met heel veel inwoners en wat weten we er hier eigenlijk van? ‘k Zou bij voorbeeld geen enkele naam weten van een Nigeriaanse voetballer’, maar dan loop ik tegen een boek op dat Africa United, de weg naar het WK heet; en ook al voorbij, Rio 2014, wat gaat de tijd snel’ en lees: (o ja natuurlijk): Drogba: De kracht van voetbal. – Hoe Didier Drogba een verdeeld land verenigde. Natuurlijk, Drogba, prachtige speler; Chelsea, Ach, onbekende namen en nu lees ik ook over Okocha: ’De huidige generatie Afrikaanse voetballers lijkt in toenemende mate de westerse speeltijd over te nemen, maar Okocha heeft altijd geweigerd daaraan toe te geven. Zo werd hij ondanks zijn enorme talent niet ingelijfd door grote clubs als Barcelona en Manchester waar hij in een keurslijf zou moeten spelen.’ En inderdaad, ondanks het geweldige spel, hoe vervelend zijn veel wedstrijden tegenwoordig. Okocha, de Afrikaanse tovenaar uit Nigeria. Krachtig aanvallend spel en onvoorspelbaarheid en vooral dat laatste missen we nog wel eens.
Dan laat ik Zwaan de krant van vandaag zien (en dat is alweer een tijd geleden) met een foto waaronder staat: ‘Dafne Schippers leidt op de 100 meter voor Blessing Okagbare uit Nigeria tijdens de Diamond-League-wedstrijd in Londen in juli.’

En vandaag, de Volkskrant van 29 juni 2017, lezen we: “Shell in Nederland voor de rechter gedaagd wegens de ‘Ogoni 9’.“ Vier weduwen klagen Shell bij de Nederlandse rechter aan. In 1995 werden negen activisten opgehangen in Nigeria en de weduwen klagen Shell aan wegens medeplichtigheid. ‘Tja’, zegt Zwaan: ‘Ze zouden wel eens gelijk kunnen hebben’ en verder zwijgt hij erover, maar ik zit weer eens op de moraliseerweg en vraag: ‘Hoe bedoel je?’’ en hij reageert: ‘’Hoe zat het ook alweer.?’ en laten we eerlijk zijn, hoe zat het ook alweer met die Ogoni 9 en had het niet te maken met olievervuiling van het landschap en een schrijver Ken Saro-Wiwa en hoewel ik niet weet of Shell medeplichtig was aan onderdrukking zie je wel films en foto’s van smerige olie en smurrie voor je geestesoog opduiken en bent benieuwd hoe deze zaak gaat aflopen maar we hebben het hier over Avonturen in Nigeria en willen niet te veel afdwalen. We begrijpen de opmerking van Zwaan echter wel. Want of Shell nou schuldig is of niet, je kunt je wel voorstellen dat het niet meevalt om in een corrupt systeem, en er is veel corruptie in Nigeria, -ik lees nu zelfs van Stephen Ellis een boek dat ‘This present Darkness, a history of Nigerian organised crime’, heet en over de verbanden tussen …., maar hier gaan we verder niet op in, dit is een roman en dat een wetenschappelijk boek-, waar het terrein tussen goed en kwaad wel eens in duisternis is gehuld, altijd juist te handelen. Maar als Shell werkelijk materiaal, geld, speedboten, helicopters ter beschikking heeft gesteld, dan lijkt het me dat de organisatie wel degelijk medeschuldig is aan de uiteindelijke dood, en ’t was een schijnproces, van die negen van Ogoni. Of lui in de organisatie. ‘Laat de onderste steen maar boven komen’, zeg ik tegen Zwaan. In ieder geval een goed artikel van Willem Feenstra in die Volkskrant waar het vooral om Barinem Kiobel en zijn weduwe gaat en we zijn weer een beetje op de hoogte zonder het naadje van de kous te weten en hij mompelt: ‘Alleen daarom hoop ik dat er een proces in Nederland komt.’

Lees vervolg in blog: ‘Avonturen in Nigeria (12)’


 

Plaats een reactie