Hoe zijn we in het feuilleton Avonturen in Nigeria toch verzeild geraakt in Rio de Janeiro? Heel eenvoudig; het kwam ter sprake in een gesprek met Minouche en Zwaan en bovendien zien en horen we momenteel veel over de stad omdat de Olympische Spelen van 2016 er gehouden worden. Om het poëtisch te zeggen; ’Zoete herinneringen overwelmen ons’ We hebben er immers een paar jaren gewoond. En daarom volg ik nu met Zwaan op Google Earth de route van mijn flatje in Urca, rua Sao Sebastião destijds, naar het kantoor in Flamengo, rua Vergueiro dat ook in een flat was gevestigd waarvan, herinner ik me, de onderste verdieping, zoals bij veel gebouwen in Rio de Janeiro, open was, met een huismeestersloge in het midden. De koelste plek van het gebouw en Zwaan zegt: ’Ja, dat is belangrijk in de tropen’ en ik beweer dat: ’het nu winter is in Rio bij de Olympische en moet je die wielrenners zien’.
‘ ’t Is tóch je reinste zomer en wat een prachtige tocht door die weelderige plantengroei van Tijuca, langs die hoge rotsen en de kust met die overslaande branding. Ik houd van die stad.’ Doet me denken’, Zwaan weer, ’aan de opmerking van Maarten ’t Hart de schrijver, die over de Tour de France zei: ‘ ‘t Is toch een prachtig land, Frankrijk, maar waarom rijden er toch steeds al die fietsers over het scherm?’
‘We rijden via Google Earth langs de jachthaven – dat reed ik vroeger dus ook iedere dag en ’t is nog ongeveer hetzelfde daar. Kijk die kleine landhuisjes uit het begin van de vorige eeuw, gewoon langs het water, kleine villaatjes die bewaard zijn gebleven. Toen kon de kleine, een beetje welgestelde burger daar gewoon een villaatje neer zetten.’- Ah, dat zie je in Nigeria nog wel in kleinere steden‘ – Ja mooi, in zo’ n stad. Daarachter zijn de witte flats verrezen. Ook niet lelijk trouwens, zo’n Copacabana bijvoorbeeld, omdat het toch vrij smal tussen de Oceaan en de bergen ligt ingeperst. Ja, dat maakt Rio, het Zuidelijk gedeelte althans, toch tot een mooie stad, nog steeds, zie ik.-
De webbeheerder vervolgt de weg over het scherm hetgeen me doet opmerken dat hij: ’een tovenaar is en bijvoorbeeld de hele wereld in zijn zak heeft. ’ t Is wonderlijk wat je allemaal op het internet kunt vinden en doen, als je het maar weet te hanteren. ‘In dat parkje vlakbij het kantoor, op de grens van Flamengo en Botafogo, daar ging ik wel lunchen. Kijk je zo’n beetje over Botafogo uit en en iets verderop het strand van Flamengo. Gingen we zwemmen. Prachtig met die hoge golven die je op het strand terugwerpen en ik zucht: ’Allemachtig, ik merk nu weer dat ik van die stad houd. Eigenlijk nooit zo beseft, maar nu op het eind van mijn leven realiseer ik het me. Ach, we leven en zijn ons er vaak niet eens zo bewust van.’
Hetgeen me doet denken aan Bras Cubas die de sfeer van de villaatjes en het Oude Rio zo prachtig vertelde. Maar wel na zijn dood: Posthume herinneringen; hij vertelt vanuit zijn graftombe. ’t Staat in een boek van Machado de Assis, een groot schrijver die hier maar weinigen kennen, maar die ik kan aanbevelen.. En eveneens aan de documentaire van Heddy Honigmann die zij maakte over Rio en waarin de erotische gedichten van Carlos Drummond de Andrade door gewone mensen worden voorgedragen. Op allerlei plekken en ik herinner me nog goed die dames in de bonde naar de wijk in de heuvels, de stadstram waar ik zelf ook vaak in zat op weg naar een vriendin. Tjonge, hoe vrolijk en vrij die over sex praten en zo is de sfeer in Rio ook wel. Maar, zul je zeggen, wat hebben wij in dit verhaal met Rio te maken? We willen immers dat Zwaan ons vertelt hoe hij toch zo rijk in Nigeria is kunnen worden.
Dat mag zo zijn, maar ondertussen zitten we toch maar televisie te kijken en zien de baai en de bergen, het strandvolleybal en al die mooie meiden, eindelijk weer eens andere sporten dan voetbal. We kijken naar boogschieten en volleybal waarin de Nederlandse vrouwen het zo goed doen; prachtige gymnastiek, Yuri van Gelder aan de ringen, geringd door de ringmeesters en naar huis gestuurd, judo; eindelijk weer eens skiffen; zeilen met op de achtergrond de getekende bergen in de vorm van de Slapende Reus en dat allemaal in Rio de Janeiro. Daarom krijgen we de behoefte om over de achtergronden van die stad iets te schrijven. Strandvolleybal. Zou het kattenpark er nog zijn? Vlakbij de Avnda Presidente Vargas. Waar de katten door kattenliefhebbers in leven werden gehouden. Wordt het je te warm in de stad bezoek dan de Botanische Tuin, vlakbij het Lagoa. Probeer eens een Bahiaans hapje; vatapá.
Ach lezer, ik laat me meeslepen door de liefde die ik voor deze stad voel en die door al die beelden op de teevee bij de Olympische Spelen van 2016 weer naar voren komt. Maar laten we ons beheersen en op de website, onder de Blog categorie ‘Varia’ maar het verhaal De Bamboekooi plaatsen dat weliswaar van vroeger is, maar waarin iets over de stad wordt verteld. En dan hopen we in dit verhaal weer terug te gaan naar Nigeria, een land dat zeker banden met Brazilië heeft zoals je bij voorbeeld goed kunt zien in de prenten van Jean-Baptiste Debret over de koloniale tijd en nog steeds op het strand kunt waarnemen als daar offers worden gebracht aan Iemanjá, de zeegodin. Een stad vol van Umbanda, spiritisme, candomblé, van Afrikaanse taferelen, van syncretisme. Vooral op Nieuwjaarsnacht zie je hoe duizenden carioaca’s een offer aan de zee brengen. Wereldstad aan de junglezoom.
‘Tja, die Yuri’ zucht ik, ‘onvermijdelijkheid van de overdrijving, apocalyps van een systeem, hubris van het streven naar goud.’, maar Zwaan zegt: ‘bullshit.’
Olympiade
Verrassend zijn ze wel; de Olympische spelen. Laat Dafne Schippers nu als 5de eindigen op de 100 meter hardlopen en Kromowidjojo zelfs als 6de bij de 50 meter zwemmen. Dat daarentegen onze man uit Texel, Dorian van Rijsselberghe, het windsurfen in de baai van Guanabara weer wint, net zoals voor de kust in Weymouth in 2012, komt in ieder geval uit. En dan de GOUDEN verrassingen, bij voorbeeld van Elis Ligtlee in het keirin. Keirin? Ja, baanwielrennen. En Bolt, die helemaal niet in dit rijtje thuishoort, wint de 100 meter weer, zijn 9,81 seconden had ik wel willen zien. ‘Ach jongen, zo voorbij’, snuift Zwaan. En dan zijn alle verwachtingen weer op Dafne gericht die de 200 meter toch wel zal winnen en desalniettemin tweede wordt. Prijzenswaardig, zou je zeggen, maar ze is teleurgesteld en heel het volk weent. ’t Zal wel waar zijn, maar ik vond het veel mooier toen ik hoorde dat ze, na eerste woede, toch wel blij bleek te zijn met zilver. Of tevreden? Of althans… , want eerlijk gezegd hoorde ik slechts een flard van een tekst die het doorlopende Nieuws uitzond en weet niet precies hoe ze in tweede instantie reageerde. Zo hoorde ik Silan, die teleurstellend, want meer verwacht, slechts 5e werd op de 1500 meter, zeggen dat…………………… en ook Epke Zonderland reageerde zelfstandig en feliciteerde volhartig na zijn val en volgens mij is het al een eer dat je mee mag doen op de Olympiade en ’t lijkt me ook niet goed dat de lui die geen goud, zilver of brons hebben naar huis moeten en niet zoals vroeger nog een weekje mogen blijven om de flutreden dat de eventuele winnaars daar niet goed door worden beïnvloed. ’t Gaat om het winnen’ beweert Zwaan .’Alles is daar op gericht en pas toen ik dat doorkreeg begon ik geld te maken.’ Daar krijgen we ruzie om want mij lijkt het een mager bestaan maar ’t is wel waar dat hij het nu veel beter heeft dan ik en als je alleen naar de resultaten kijkt is er moeilijk tegen te redeneren. Ja toch? Alhoewel lezer, denk daar nog eens over na!
Gisteren trouwens, we blijven er niet voor op maar konden toevallig niet slapen, het beachvolleybal gezien met die leane meiden in het zand en dat was verdomd mooi om te zien. ’t Waren wel geen Nederlanders, de V.S. tegen Brazilië, maar toch was het mooi. Alles bij elkaar vind ik de olympische het mooiste sportspektakel met all die sporten en afwisseling en ook wel het streven om een plak te winnen dat hier zo groot en drijvend is.
We lezen over Yuri en nu weer over vier Amerikaanse topzwemmers die een Fakeverhaal in Rio hebben bedacht. Medaillewinnaars. Ze waren zogenaamd beroofd, maar hadden zelf amok gemaakt. Ach, hoe komt zo’n bericht de wereld in? Een korte aanhaling uit de krant: ’Lochte, met 12 medailles een van Amerika’s topatleten, vertelde zijn moeder de volgende dag dat hij was beroofd. Zij vertelde dat aan de Amerikaanse media waarna haar zoon en Teigen aangifte deden bij de politie.’ Laten we maar verontwaardigd zijn maar niet alteveel.
‘Ja’ beweert Zwaan: ‘En nou, na al dat heldengezang, worden ze natuurlijk weer verloederd. ’t Is allemaal opgefokt, wat wil je’ en hij zucht.
-‘Nou Zwaan’ zeg ik:’Je moet ’t zien als een spel op leven en dood en als de Olympiërs niet de mentaliteit hebben die daarbij past, dan….’, maar dan lees ik weer zo’n artikel in de krant over Dafne die tweede wordt met een achterstand van nota bene wel 10/100ste seconde en over de handbalploeg die van de Fransen verliest met één doelpunt en barst in lachen uit en zeg; ‘Verdomd, misschien heb je gelijk.’ En ik feliciteer Dafne Schippers , want ik vind het een prestatie dat ze zilver heeft en vijfde wordt en ook nog mee doet met de estafetteploeg. Op de Olympische waar de beste atleten zijn doorgedrongen’ en concludeer:’De druk van de verwachtingen, van de vette praatjes en het dikke publiek maakt de sport lelijk.’
-‘Hier’, Een goeie krantenkop in De Gelderlander: “Teleurstelling en lichtpunten” Lief en Leed; Kommer en Kwel. O nee, Geluk bij ongeluk. Ook niet; nou ja, Tit for Tat.’
En hoe dan ook, de marges zijn wel minimaal. Churandy Martina wordt 4e met 1/100- ste verschil. Ach mensen, waar maken we ons druk om! Als het maar spannend is en mooi om te zien. Dat moet meer benadrukt worden. Het verhaal om de sport heen. De paarden bij de barrage van de springruiters zijn prachtig.
Het schuimende witwater op het blauw van de zee, opgeworpen door de groep zwemsters van de 10-kilometerwedstrijd met op de achtergrond het geelwitte strand, de wittere flats en de groengevlekte heuvels.
