Gordel van Smaragd
Vaag voel je je betrokken bij Indonesië. Meer bij voorbeeld dan bij een land als Kenya. Is het omdat je als kind op Delistraat 3 woonde of op de lagere school woorden als bandjir, dessa en paddi leerde; de kaart van Java in de klas hing? En heel vaag voel je een beetje pijn nu blijkt dat er in de koloniale oorlog die uit politionele acties bestond oorlogsmisdaden zijn gepleegd. Met de zegen van… Die en die en die niet. Nu ja, allang bekend en zouden er oorlogen bestaan waar dat niet het geval is? (Edele oorlogen uit de Middeleeuwen toen de strijders nog een riddermoraal hadden.) Uit De tolk van Java, het boek van Alfred Birney blijkt dat in ieder geval niet. En zou het interessant zijn (nu je toch in Amsterdam bent), de veel besproken tentoonstelling Revolusi! in het Rijksmuseum te bezoeken? Niet omdat we ons schuldig voelen en allerminst omdat allerlei veteranen nu schuldig zouden zijn. Die en die en die niet. En velen een beetje achteraf of eigenlijk niet. ‘t Is maar zoals je het ziet. Maar toch …. En achteraf lucht het op; in te zien dat we geen brave oorlog voerden. In te zien dat we …., . Ecce homo! Uhh. Vul dit in lezer. Het eigen bestaan.
Dit stoort me wel. Al die excuses tegenwoordig. Wie zonder zonden is, werpe de eerste steen. Dit achterafgeween is zo goedkoop. En toch beseffen we dat een cultuur nog een beetje goed kan blijven als het gebeurt want zo niet; dan slaat de vlam in de pan en kan er alleen maar geween en geknars van tanden uit voortkomen.
Al voorbij 16,17,18 februari 2022
Het donkert, de avond is nabij.
De datum voegen wij hierbij.
De storm is voorspeld.
MAAR LANGS DE KUST VOORAL
Ik zie nog niks, de bomen staan zo stil.
Geen tak beweegt. En ik vermeld het wel
wat ik ga zien – misschien – op ’t scherm.
Wat zal het nieuws voorspellen? Ja vroeger
hield ik van de storm die je de straat afblies.
De dwarrelende bladeren, de kracht ervan.
Een ochtendbries aan zee.
We volgen het weer, hier in het binnenland,
Wat staat er in de krant? ’t Is 17 februari.
Storm? HMM. De takken dansen al een beetje.
Veel blauw. Of weinig, ’t is maar hoe je ’t ziet.
Met wolken witgrijs drijvend; je geniet ervan.
Alles beweegt, de wolken, takken, blauw verdwijnt. Verschijnt dan weer.
Schaduwen belemmeren het verkeer. Maar storm? Die gaat tekeer.
Onstuimig weer? Mijnheer, dat heb ik wel eens meegemaakt. Dan boks
je tegen windkracht op. Ze voert je mee, je lacht. Ja windkracht 8.
Het stormt*, heeft gestormd, een nieuwe storm komt eraan. *Dudley
Ik zIe het op teevee. De wind neemt daken mee.
Er vallen bomen in het land. Windkracht 10 aan de zee. Met vlagen
van wel 120 per uur. Windzeilers springen hoog en ik zit hoog en droog
En merk het haast niet want ben al oud, tot mijn verdriet. Maar nu
ga ik naar buiten en voel het om mijn oren. De wind trekt aan mijn kleren.
Het zal toch maar gebeuren dat je valt en mee laat sleuren.
Toch er op uit. Storm? Ik noem het oergeweld.
Ruisend door bomen het geluid van vlagen.
Met stoten; zij dragen verhalen in zich mee.
Van ver uit zee. Kom mee, kom mee. Wee, wee!
Een stem. Van haar of hem. Een vroegere geliefde?
Dan komt, na Dudley, Eunice. Ook in het binnenland.
trekt hij de bomen uit de grond. Het strand waait weg.
Nog niet voorbij 21 .2.’22
Biden gehoord en Poetin is gestoord.
Hij oogt wel kalm maar in zijn ziel
Ligt Dresdens drama waar zijn KGB
En Sovjethart tot as verviel. Een storm –
voorspelde Biden; terwijl ze buiten woedde.
Het Absolute Nee van kolonialen.
We dwalen af. We zien de doden naar
hun Walhalla spoeden. We wachten af.
Aanval Rusland op Oekraïne. 24.2.2022
Nu stokt de poëzie, wie komt er levend uit.
De waanzin uit een toverfluit. Tijd voor
Majakowski in Oorlog en heelal, Deel 3.
Wie zegt dat er zoveel veranderd is?
– En weer brandt het los.
Werpen zich menslijke dammen op.
Vuurpentagrammen op drempels van weiden
Uit prikkeldraad bliksemen vlammen op,
verterend alreeds tot houtskool herleiden.
Batterijen stoken de gloed witheet.
Walsen dorpen en steden voor lijk.
Alles vreet hun stalen gebit
gelijk.
Oorlog en vrede van Tolstoy nog eens lezen?
’t Kremlin in brand, zou dat wat wezen? Of
van Osip Mandelstam*: ( Strofe 1,2,5)
Wij leven en hebben geen voet aan de grond,
Wij spreken alleen met een blad voor de mond.
En waar wij vertrouwelijk raken,
Komt de man in het Kremlin ter sprake.
Om hem heen het gespuis dat beweegt op zijn wens,
Dunhalzige leiders, half monster, half mens.
*zie a Thing of beauty; Menno Wigman en Rob Schouten.
